Prof. Dr. Kürşat Şahin Yıldırımer
Sosyoloji Psikoloji Akademisyeni
Prof. Dr. Kürşat Şahin Yıldırımer
Sosyoloji Psikoloji Akademisyeni
Blog & Duyurular

Migren nedir? Migrenin nedenleri nelerdir?

Migren nedir? Migrenin nedenleri nelerdir?

Migren, dünya çapında en yaygın ve engelleyici nörolojik bozukluklardan biridir. Genellikle tekrarlayan ve şiddetli baş ağrılarıyla karakterize edilir. Migrenin nedenleri hala tam olarak anlaşılmamış olmakla birlikte, genetik, çevresel ve nörolojik faktörlerin karmaşık bir etkileşiminden kaynaklandığı düşünülmektedir. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), migreni, global düzeyde ciddi engellilik yaratan ilk 20 sağlık problemi arasında sınıflandırmıştır (World Health Organization, 2018).

Nörobiyolojik Mekanizmalar

Migren, beyinde birçok nörokimyasal ve nörofizyolojik değişiklikle ilişkilidir. Beyindeki trigeminovasküler sistemin aktive olmasıyla başlayan bu süreç, beyin zarlarındaki kan damarlarının genişlemesi ve inflamasyona neden olan nöropeptidlerin salınmasıyla sonuçlanır (Goadsby et al., 2017). Migrenin başlangıcında, kortikal yayılan depresyon (CSD) adı verilen bir nörolojik olayın önemli bir rol oynadığı düşünülmektedir. CSD, beyin korteksinde yayılma gösteren bir elektriksel aktivite dalgasıdır ve auralı migren ataklarının temelini oluşturur (Charles & Baca, 2013).

Migrenin Toplum Üzerindeki Yükü

Migren, sadece bireyler üzerinde değil, aynı zamanda toplum üzerinde de önemli bir yük oluşturur. Kronik migren hastaları, iş gücü kaybı, sosyal izolasyon ve yaşam kalitesinde ciddi düşüş gibi etkilerle karşı karşıya kalır (Steiner et al., 2018). Araştırmalar, migren hastalarının önemli bir bölümünün hastalıkları nedeniyle işlerinden uzak kalmak zorunda kaldığını göstermektedir. Ayrıca migren, kadınlarda erkeklere oranla üç kat daha fazla görülmekte ve bu durum, kadınların yaşamlarında daha fazla sosyal ve ekonomik zorluk yaratmaktadır (Buse et al., 2020).

Migren ve Genetik Faktörler

Migrenin genetik bileşenleri, ailevi geçişin sık gözlenmesi nedeniyle uzun zamandır araştırılmaktadır. Özellikle auralı migren türü, genetik mutasyonlarla ilişkilendirilmiştir. CACNA1A, ATP1A2 ve SCN1A genlerinde meydana gelen mutasyonların migren patofizyolojisinde önemli rol oynadığı belirlenmiştir (Thomsen et al., 2007).

Psikolojik ve Fiziksel Destek Yöntemlerinin Rolü

Migren tedavisinde kullanılan farmakolojik yöntemlerin yanı sıra psikolojik ve fiziksel destek uygulamaları da önemli bir yer tutmaktadır. Özellikle bilişsel davranışçı terapi (BDT), stres yönetiminde etkili bir araç olarak görülmekte ve migren ataklarının sıklığını azaltmada başarılı sonuçlar göstermektedir (Martin, 2010). Bununla birlikte, medikal masaj terapisi gibi fiziksel destek yöntemleri, kas gerginliğini azaltarak migren semptomlarını hafifletmede önemli bir katkı sağlar (Calandre et al., 2015).

Meditasyon, biofeedback ve gevşeme teknikleri gibi yöntemlerin, migren hastalarında stresi azaltma ve ağrı algısını yönetme konusunda etkili olduğu belirtilmektedir (Wells et al., 2017). Bu tür destekler, yaşam kalitesini artırmak isteyen hastalar için önemli bir tamamlayıcı rol üstlenmektedir.

Sonuç olarak;

Migren, yalnızca bireysel bir sağlık sorunu değil, aynı zamanda toplumsal bir halk sağlığı problemidir. Migrenin nörobiyolojisinin daha iyi anlaşılması, bu hastalığın mekanizmalarını çözmek için daha etkili stratejilerin geliştirilmesine olanak tanıyabilir. Bununla birlikte, migren yönetiminde psikolojik destek ve fiziksel terapi gibi yöntemlerin daha geniş çapta uygulanması, bireylerin yaşam kalitesini artırabilir ve toplumsal yükü azaltabilir. Psikolojik destekler, hastaların migren tetikleyicilerini tanımalarına ve bu tetikleyicilere yönelik stratejiler geliştirmelerine yardımcı olurken, bilimsel çalışmalar psikolojik destek ve fiziksel (masaj)terapilerin ağrı yönetiminde etkili bir tamamlayıcı yaklaşım sunduğunu ortaya koymaktadır.

Kaynakçalar

  • Buse, D. C., Reed, M. L., Fanning, K. M., Bostic, R., & Lipton, R. B. (2020). Demographics, workforce impact, and health care utilization of episodic and chronic migraine sufferers: Results from the American Migraine Prevalence and Prevention Study. Headache: The Journal of Head and Face Pain, 60(3), 625-639. https://doi.org/10.1111/head.13758
  • Calandre, E. P., Hidalgo, J., García-Leiva, J. M., Rico-Villademoros, F., & Vilchez, J. S. (2015). Effectiveness of physiotherapy and massage therapy in patients with migraine. Journal of Headache and Pain, 16(1), 43. https://doi.org/10.1186/s10194-015-0518-1
  • Charles, A., & Baca, S. M. (2013). Cortical spreading depression and migraine. Nature Reviews Neurology, 9(11), 637-644. https://doi.org/10.1038/nrneurol.2013.192
  • Goadsby, P. J., Holland, P. R., Martins-Oliveira, M., Hoffmann, J., Schankin, C., & Akerman, S. (2017). Pathophysiology of migraine: A disorder of sensory processing. Physiological Reviews, 97(2), 553-622. https://doi.org/10.1152/physrev.00034.2015
  • Martin, P. R. (2010). Behavioral management of migraine headache triggers: Learning to cope with triggers. Current Pain and Headache Reports, 14(3), 221-227. https://doi.org/10.1007/s11916-010-0105-2
  • Steiner, T. J., Stovner, L. J., & Vos, T. (2018). Migraine is first cause of disability in under 50s: Will health politicians now take notice? The Journal of Headache and Pain, 19(1), 17. https://doi.org/10.1186/s10194-018-0846-2
  • Thomsen, L. L., Olesen, J., & Russell, M. B. (2007). Genetic factors in migraine: Clinical and population-based studies. Cephalalgia, 27(11), 1311-1317. https://doi.org/10.1111/j.1468-2982.2007.01405.x
  • Wells, R. E., Beuthin, J., Granetzke, L., & Houle, T. (2017). Mind-body and lifestyle interventions in migraine: Systematic review. Headache, 57(8), 1213-1230. https://doi.org/10.1111/head.13136
  • World Health Organization. (2018). Headache disorders fact sheet. Retrieved from https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/headache-disorders
5 Yorumlar
  • Ümit Koçak 21:50 31 Ocak 2025 Yanıtla

    Günümüzün ortak sorununu çok güzel açıklamışsınız, teşekkürler

  • Can A. 01:14 1 Şubat 2025 Yanıtla

    Hem detaylı, hem bilgilendirici okurken hiç sıkılmadım üstelik öğrendim, teşekkür ederim.

  • Ali Gültekin Sönmez 01:39 1 Şubat 2025 Yanıtla

    Hocam teşekkürler , migreni daha farklı bir açıdan ele alıp herkesin anlayabileceği dilde anlatmışsınız. Tekrar teşekkür ederim , güzel bir yazı.

  • Heves Özyılmaz 21:15 3 Şubat 2025 Yanıtla

    Kıymetli hocam tüm yazılarınızı severek okuyorum ve çok yararlanıyorum, teşekkür ederim

    • Bülent 11:21 20 Şubat 2025 Yanıtla

      “Prof. Dr. Kürşat Şahin Yıldırımer, akademik bilgi ve donanımıyla alanında derin izler bırakan, araştırmaları ve çalışmalarıyla psikoloji ve davranış bilimlerine değerli katkılar sunan bir akademisyendir. Bilgi birikimi, bilimsel disiplini ve etik anlayışıyla sadece öğrencilerine değil, akademik camiaya da ilham vermektedir. Hem saha çalışmaları hem de teorik analizleriyle bilim dünyasına ışık tutan hocamızın başarılarının devamını diliyorum.”